Trong quá trình sản xuất, BOM – Bill of Materials (Định mức nguyên vật liệu) là trái tim của toàn bộ quy trình. Một BOM được thiết lập chính xác sẽ giúp doanh nghiệp:
- Dự trù nguyên vật liệu chính xác, tránh thiếu hụt hoặc thừa hàng hóa
- Tối ưu chi phí sản xuất
- Kiểm soát chất lượng và tiến độ sản xuất hiệu quả
Với Odoo Manufacturing, doanh nghiệp có thể dễ dàng xây dựng, quản lý và theo dõi BOM cho từng sản phẩm dù là quy trình đơn giản hay phức tạp.
- BOM là gì và vai trò trong sản xuất?
BOM (Bill of Materials) là danh sách liệt kê tất cả nguyên vật liệu, linh kiện, bán thành phẩm và quy trình cần thiết để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh. Nó giống như “công thức sản xuất” của doanh nghiệp.
Ví dụ: Để sản xuất một áo sơ mi, BOM có thể bao gồm: 1,2m vải cotton; 8 cúc áo; 1 dây kéo; 0,5 giờ công may; 0,1 giờ công là và đóng gói. Một BOM được thiết lập chính xác là nền tảng doanh nghiệp tính đúng chi phí, kiểm soát sản xuất và lập kế hoạch nguyên vật liệu hiệu quả.
2. Các loại BOM trong Odoo Manufacturing
Odoo cho phép doanh nghiệp tạo nhiều loại BOM khác nhau tùy vào đặc thù quy trình sản xuất:
| Loại BOM | Mô tả | Ứng dụng thực tế |
| Manufacture BOM | BOM cho sản phẩm được sản xuất nội bộ. | Áp dụng trong dệt may, cơ khí, bao bì… |
| Subcontracting BOM | BOM cho sản phẩm được gia công ngoài. | Doanh nghiệp thuê bên thứ 3 thực hiện một công đoạn. |
| Phantom BOM | BOM trung gian (bán thành phẩm không lưu kho). | Khi một chi tiết được tạo ra chỉ để dùng trong quy trình sản xuất tiếp theo. |
3. Cách thiết lập BOM trong Odoo Manufacturing:
Bước 1: Truy cập Module Manufacturng
Từ giao diện chính của Odoo, chọn Manufacturing (Sản xuất) -> Vào mục Products -> Bill of materials
Bước 2: Tạo BOM mới
Nhấn Create để tạo BOM mới, sau đó nhập các thông tin chính:
- Product: Tên sản phẩm hoàn thiện (VD: áo sơ mi nam cotton)
- Quantity: Số lượng áp dụng cho BOM (VD: 1 sản phẩm)
- Reference: Mã BOM (tùy chọn)
- BOM Type: Chọn loại (Manifacture, Subcontracting hoặc Phantom)
Bước 3: Thêm danh sách nguyên vật liệu
Trong tab Components, thêm các thành phẩm gồm:
- Tên nguyên vật liệu/ bán thành phẩm
- Số lượng cân thiết cho 1 sản phẩm
- Đơn vị tính
- Ghi chú (nếu có)
Từ đó Odoo tự động lấy dữ liệu tồn kho, đơn vị tính và giá thành từ module Inventory nếu được liên kết
Bước 4: Thiết lập Quy trình sản xuất (Routing)
- Mở tab Operations/ Routing -> chọn quy tình sản xuất gồm các công đoạn (VD: Cắt -> May -> Là -> Kiểm hàng -> Đóng gói)
- Gán thời gian, người phụ trách, máy móc và chi phí nhân công cho từng công đoạn
=> Routing giúp doanh nghiệp theo dõi chính xác thời gian, hi phí từng bước và xác định điểm nghẽn trong dây chuyền sản xuất
Bước 5: Lưu và Kiểm tra BOM
- Nhấn Save
- Thử tạo Manufacturing Order (Lệnh sản xuất) -> chọn sản phẩm
=> Odoo sẽ tự động lấy danh sách BOM tương ứng, tính toán nguyên liệu và công đoạn. Nếu mọi thứ khớp với thực tế, BOM đã sẵn sàng đưa vào vận hành
4. Mẹo thiết lập BOM hiệu quả trong Odoo
| Mẹo | Ý nghĩa thực tế |
| 1. Chuẩn hóa mã sản phẩm & đơn vị đo lường | Tránh lỗi khi nhập liệu hoặc xuất báo cáo. |
| 2. Sử dụng Phantom BOM cho sản phẩm lắp ráp nhanh | Giảm số lượng tồn kho trung gian. |
| 3. Cập nhật BOM định kỳ | Phản ánh đúng giá nguyên liệu khi có biến động. |
| 4. Gắn BOM với định mức nhân công (Work Center) | Đo lường hiệu suất và chi phí lao động chính xác. |
| 5. Sử dụng tính năng “Variant BOM” | Giúp doanh nghiệp sản xuất nhiều phiên bản của cùng sản phẩm (VD: áo sơ mi trắng, xanh, đen…). |
5. Lợi ích khi quản lý BOM bằng Odoo so với Excel:
| Tiêu chí | Quản lý bằng Excel | Quản lý bằng Odoo |
| Tự động cập nhật | Thủ công, dễ sai sót | Tự động đồng bộ với kho, mua hàng, kế toán |
| Theo dõi thay đổi BOM | Không có lịch sử | Ghi lại mọi thay đổi, ai sửa, thời gian nào |
| Tính chi phí sản xuất | Phải nhập tay | Tự động tính giá vốn và chi phí công đoạn |
| Tích hợp quy trình | Rời rạc | Liên kết chặt chẽ giữa MRP, Inventory, Purchase, Accounting |
| Phân tích hiệu suất | Không có dữ liệu | Có báo cáo, dashboard phân tích tự động |
VDX – ĐỐI TÁC ĐỒNG HÀNH TRIỂN KHAI ODOO HIỆU QUẢ
Công ty TNHH Giải pháp Chuyển đổi số VDX là đối tác triển khai Odoo ERP hàng đầu Việt Nam, với kinh nghiệm sâu rộng trong các dự án MES, HRM, QMS cho doanh nghiệp sản xuất. VDX không chỉ hỗ trợ thiết lập hệ thống mà còn giúp:
- Phân tích quy trình sản xuất thực tế của doanh nghiệp
- Chuẩn hóa BOM & Routing phù hợp với từng ngành (may mặc, bao bì, cơ khí,…)
- Đào tạo đội ngũ nội bộ làm chủ hệ thống sau triển khai
- Đồng hành bảo trì, nâng cấp, mở rộng tính năng theo thời gian
Một BOM chuẩn xác không chỉ giúp doanh nghiệp sản xuất đúng, mà còn sản xuất thông minh. Với Odoo Manufacturing , doanh nghiệp có thể số hóa toàn bộ quá trình từ nguyên vật liệu, sản xuất, chất lượng, tài chính, từ đó tiết kiệm chi phí, giảm sai sót và tăng hiệu quả vận hành tổng thể.
Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp quản lý sản xuất toàn diện, hãy để VDX đồng hành trong hành trình chuyển đổi số cùng Odoo ERP.